Bir müddət əvvəl Ermənistanda 7-ci sinif şagirdləri üçün hazırlanan "Tarix" dərsliyi ölkənin gündəmini alt-üst edib. Belə ki, 7-ci sinif üçün yeni tarix dərsliyində Qarabağ Azərbaycanın tərkibində göstərilir. Sözügedən xəritə dərsliyin 80-ci səhifəsində yerləşdirilib.
Dərsliyin müəllifi Smbat Hovhannisyandır. Ermənilər sosial mediada tarixçinin müəllifi olduğu dərsliyə qarşı etiraz çağırışlarına başlayıb və hamını onlara qoşulmağa çağırıblar.
Əslində, Ermənistanın tarix dərsliklərində, xəritə və atlaslarında, eləcə də digər tədris vasitələrində hələ də Azərbaycana qarşı ərazi iddiaları mövcuddur. Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh müqaviləsi imzalandıqdan sonra bu ölkədə Azərbaycan əleyhinə fikirlərin qadağan edilib-edilməyəcəyi maraq doğurur.
Azərbaycan Ermənistana buna görə təzyiq göstərə bilərmi?
Məsələ ilə bağlı danışan Milli Məclisin deputatı Naqif Həmzəyev bildirib ki, sülh müqaviləsi imzalandıqda Ermənsitan üzərinə bir sıra öhdəliklər götürəcək:
“Azərbaycanla Ermənistan arasında münasibətlər normallaşıb, sülh müqaviləsi imzalandıqdan sonra Ermənistan bir çox məsələlərdə öhdəlik götürəcək. Bu öhdəliklərdən biri də Azərbaycan və Türkiyəyə qarşı ərazi iddialarından əl çəkməkdir. Düşünürəm ki, bu hal nəzərə mütləq alınmalıdır. Ermənistanın həm sülh müqaviləsi imzalayıb, həm də Türkiyə və Azərbaycana qarşı ərazi iddialarını davam etdirməsi, eləcə də öz daxili auditoriyasında türk və Azərbaycan düşmənçiliyini davam etdirməsi yaxın gələcəkdə Ermənistandakı revanşist qüvvələrin aktivləşməsinə zəmin yaratmaq kimi dəyərləndirməlidir. Hesab edirəm ki, Ermənistan tərəfi bunu dərk edib, anlayır. Ona görə də sülh müqaviləsi imzalananda bu məsələlər mütləq nəzərə alınacaq”.
N.Həmzəyev vurğulayıb ki, birgəyaşayışı yalnız Azərbaycan deyil, Ermənistan da təşviq etməlidir:
“Hazırda Xankəndidə bir qrup erməniəsilli sakinlərin Azərbaycan vətəndaşlığını qəbul edib yaşamasına Azərbaycan hökuməti "yaşıl işıq" yandırıbsa, Ermənistan da Qərbi Azərbaycanlıların öz dədə-baba yurdlarına qayıtmaq, orada həyatlarını davam etdirmək hüququnu tanımalı və bərpa etməlidir. Belə olan halda biz düşmənçiliyə tamamilə son qoya bilərik. Gələcək nəsillər Qafqaz ailəsi ideyasını reallaşdıra bilər. Birgəyaşayış tək Azərbaycanla Ermənistan üçün yox, bütün Qafqaz üçün əhəmiyyətlidir”.
Politoloq Natiq Miri hazırkı mərhələdə Azərbaycanın bu istiqamətdə təsir imkanlarının olmadığını bildirib:
“Azərbaycan əleyhinə fikirləri Ermənistanda qadağan etmək mümkün deyil. Fikir müxtəlifliyi prinsipi bütün dünyada demokratiya və insan haqları adına qəbul edilən dəyərdir. Ona görə də bu yöndə Azərbaycanın təsir imkanları o qədər çox deyil. Buna baxmayaraq, artıq Qarabağın Azərbaycanın tərkib hissəsi olaraq erməni tədris kitablarına salınması yaxşı nümunədir. Düşünürəm ki, bu, tədricən davamlı olacaq. Çünki bu, erməni ictimai rəyində reallıqların qəbul olunması baxımından bir başlanğıcdır”.
N.Miri gələcək prespektivdə Ermənistanın qonşu ölkələrə ərazi iddiası məsələsinin, konstitusiya və müstəqillik bəyannaməsindən çıxarılmasının gündəmə gətiriləcəyini söyləyib:
"Bu gün olmasa da, bu proses sabah mütləq şəkildə başlanacaq.Çünki Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyan ərazi iddiaları irəli sürməklə qonşu dövlətlərlə dostluq, əməkdaşlıq səviyyəsində yaşamağın mümkün olmadığını deyib.Ona görə də tədris kitablarında başlanğıc düşünürəm ki, gələcək üçün dövlətin ali qanunlarında da özünü göstərəcək. Hər halda bu müsbət bir başlanğıcdır. Ermənistan dövləti yaranandan belə bir şeyə rast gəlməmişdik. Bunun özü də Paşinyanın dünya görüşü və fəaliyyəti ilə bağlıdır”.