Uzun müddətdən bəri Azərbaycanın işğal edilmiş ərazilərində qeyri-qanuni məskunlaşdırma siyasəti həyata keçirən Ermənistan 2020-ci ilin sentyabr ayında xüsusilə Livandan olan ermənilərin bu torpaqlara köçürülməsi siyasətini həyata keçirməyə başladı. Sosial şəbəkələrdə Livandan olan ailənin Azərbaycan xalqı üçün böyük tarixi və mənəvi əhəmiyyətə malik olan Şuşa şəhərində yerləşdirilməsi haqda məlumatlar yayılmışdı.
Azərbaycan da daxil olmaqla dünya ölkələri Livanda baş vermiş faciənin nəticələrinin aradan qaldırılması, Livana humanitar yardım göstərilməsi ilə məşğul olarkən Ermənistan bu faciədən, insanların iztirablarından özünün çirkin məqsədləri naminə sui-istifadə edirdi. Bununla da Ermənistan onun üçün heç bir mənəvi dəyərlərin olmadığını nümayiş etdirdi.
Ermənistan işğal olunmuş ərazilərimizdə qeyri-qanuni məskunlaşdırma siyasəti ilə faktiki olaraq həmin insanları özünün məsuliyyətsiz, avantürüst siyasətinin qurbanına çevirirdi.
Azərbaycan dəfələrlə vurğulamışdı ki, işğal olunmuş ərazilərdə həyata keçirilən qeyri-qanuni məskunlaşdırma siyasətinin heç bir qüvvəsi yoxdur və Azərbaycan onun nəticələrini tanımır.
Qanunsuz məskunlaşdırma siyasəti beynəlxalq humanitar hüququn, o cümlədən 1949-cu il Cenevrə Konvensiyalarının kobud şəkildə pozulmasıdır. Müharibə dövründə mülki əhalinin qorunmasına dair 4-cü Cenevrə konvensiyasına əsasən, işğalçı dövlət öz mülki əhalisini işğal etdiyi əraziyə köçürməməlidir.
İşğal olunmuş ərazilərdə qeyri-qanuni məskunlaşdırma siyasəti müharibə cinayətidir.
1946-cı ildə Əsas Hərbi Cinayətkarların məhkəmə işində Nürnberq Beynəlxalq Hərbi Tribunalı ittiham olunanların ikisini işğal olunmuş ərazilərin "almanlaşdırılması" cəhdində təqsirli olduğu barədə qərar vermişdir.
BMT Təhlükəsizlik Şurasının 1992-ci ildə Keçmiş Yuqoslaviya üzrə qəbul etdiyi 752 nömrəli qətnamədə "Keçmiş Yuqoslaviyanın hər yerində, əhalinin etnik tərkibini dəyişdirmə cəhdlərini dayandırmağa" çağırmışdır.
Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin Statutuna əsasən, "İşğalçı dövlət tərəfindən öz mülki əhalisinin bir hissəsini işğal etdiyi əraziyə birbaşa və ya dolayı yolla köçürməsi" müharibə cinayətini təşkil edir.
Mövzu ilə bağlı Sonxeber.az- a deputat Naqif Həmzəyev danışıb:
"Azərbaycanın ərazilərini işğal etməklə beynəlxalq hüququn normalarını pozan təcavüzkar Ermənistan məkrli siyasətini həyata keçirmək üçün torpaqlarımızda demoqrafik vəziyyəti dəyişdirməyə var qüvvəsi ilə cəhd edirdi. Xüsusi ilə 2020-ci ilin sentyabr ayından Livandan olan ermənilərin Dağlıq Qarabağ köçürülməsi, Azərbaycan xalqı üçün böyük tarixi və mənəvi əhəmiyyətə malik olan Şuşa şəhərində yerləşdirilməsi siyasəti sürətlə həyata keçirməyə başladı. Ermənistan tərəfinin sosial şəbəkələrdə Dağlıq Qarabağ bölgəsi və ətraf rayonlarında qeyri-qanuni məskunlaşdırma siyasətinin davam etdirildiyi ilə bağlı yaydığı video görüntülər də qeyri-qanuni məskunlaşmanı təsdiq edir.
Azərbaycan da daxil olmaqla dünya ölkələri Beyrut şəhərində baş vermiş faciənin nəticələrinin aradan qaldırılması, Livana humanitar yardım göstərilməsi ilə məşğul olarkən Ermənistan bu faciədən, insanların iztirablarından özünün çirkin məqsədləri naminə sui-istifadə etdi. Bu ölkədəki faciədən öz çıxarları üçün istifadə edən işğalçı Ermənistanı yalnız bir məsələ düşündürüb, hansı yolla olursa olsun, Azərbaycanın beynəlxalq tanınmış əraziləri olan və hazırda hərbi işğal altında olan Dağlıq Qarabağ və ətraf bölgələrinə fitnə-fəsad toxumları səpmək. Bununla da işğalçı Ermənistan hakimiyyəti, mənəvi dəyərləri, humanizmi ayaq altına atdığını nümayiş etdirdi. Azərbaycanın əzəli-əbədi torpaqlarında ermənilərin sayını süni şəkildə artırmaqla ərazilərin etnik-mədəni xüsusiyyətlərini dəyişdirmək kimi niyyətləri işğalçı Ermənistanın faşizm ideologiyasına kökləndiyinin bariz göstəricisidir.
Qanunsuz məskunlaşdırma siyasəti beynəlxalq humanitar hüququn, o cümlədən 1949-cu il Cenevrə Konvensiyalarının kobud şəkildə pozulmasıdır. Müharibə dövründə mülki əhalinin qorunmasına dair 4-cü Cenevrə konvensiyasına əsasən, işğalçı dövlət öz mülki əhalisini işğal etdiyi əraziyə köçürməməlidir.
Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin Statutuna əsasən də, "İşğalçı dövlət tərəfindən öz mülki əhalisinin bir hissəsini işğal etdiyi əraziyə birbaşa və ya dolayı yolla köçürməsi" müharibə cinayətini təşkil edir.
Ermənistanın Cinayət Məcəlləsinin 390-cu maddəsində işğalçı dövlətin işğal olunmuş ərazilərdə əhalini çıxararaq öz əhalisini məskunlaşdırması beynəlxalq humanitar hüququnun ciddi pozuntusu sayılır və buna görə 8-12 il cəza nəzərdə tutulur.
Göründüyü kimi, Ermənistanın özünün də qanunvericiliyinə görə də, bu əməllər cinayət hesab olunduğu halda, işğalçı hökumət illərdir azərbaycanlılara qarşı etnik təmizləmə siyasəti aparır, hər gün atəşkəs rejimini pozur, iriçaplı pulemyotlardan, qadağan olunmuş silahlardan ölkəmizin müxtəlif istiqamətlərini atəşə tutur.
Belə olduğu halda Dağlıq Qarabağda Livan ermənilərinin qanunsuz məkunlaşdırma siyasəti təcavüzkar Ermənistan hökumətinin rəhbərliyinin həm iqtisadi, həm də hərbi cəhətdən onlardan üstün olan Azərbaycan dövlətinə qarşı hazırlanan məkrli planın növbəti mərhələsi kimi qiymətləndirilməlidir.
Heç kəsə sirr deyil ki, işğalçı Ermənistan Suriya və Livandan işğal olunmuş ərazilərə köçürülmüş insanları avantürist siyasətinin qurbanına çevrir, onları silahlı muzdlular kimi də istifadə edir. Beynəlxalq təşkilatların işğalçı Ermənistanın beynəlxalq hüquqa zidd əməllərinə kəskin şəkildə münasibət göstərilməməsi təəssüf doğurur.
Yağlı vədlərə aldanaraq Azərbaycanın işğal edilmiş torpaqlarına köçürülən xarici vətəndaşlar Ermənistanın işğalçılıq siyasətinin nəticə verməyəcəyini görməli və bilməlidilər. Ən əsası dərk etməlidirlər ki, işğal altında olan Azərbaycan torpaqları az bir zamanda azad ediləcək və o torpaqların əsl sahibləri əzəli-əbədi torpaqlarına qayıdacaqlar".
Şəlalə Babayeva