Gündən-günə Vətənimizin çiçəklənməsi, xalqımızın rifahının yüksəlməsi, soydaşlarımızın tarixi yurd-yerlərinə qayıdışı, azad edilmiş ərazilərimizdə həyatın yenidən canlanması məhz Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Silahlı Qüvvələrin Müzəffər Ali Baş Komandanı İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə ən yüksək səviyyədə həyata keçirilən islahatların nəticəsidir. Dövlət başçımızın Sərəncamı ilə bu ilin "Konstitusiya və Suverenlik İli" elan edilməsi, Konstitusiyamızın qəbul edilməsinin 30-cu və Vətən müharibəsində qazanılan tarixi Zəfərimizin 5-ci ildönümü haqqında əməkdaşımız Milli Məclisin V, VI, VII çağırış deputatı tarix üzrə fəlsəfə doktoru Naqif Həmzəyev ilə görüşüb, fikirlərini qələmə alıb. Həmin müsahibəni təqdim edirik.
- Naqif müəllim, İkinci Qarabağ müharibəsində Azərbaycan Ordusunun qələbəsini şərtləndirən əsas məqamlar hansılar idi?
- Uzun illərdir ki, torpaqlarımız işğal altında qalmışdı. Təəssüflər olsun ki, BMT Təhlükəsizlik Şurası, ATƏT-in Minsk Qrupu və digər beynəlxalq təşkilatlar bu problemi sülh yolu ilə həll edə bilmədilər. 2020-ci il sentyabrın 27-də Ermənistan silahlı qüvvələri yeni ərazilər işğal etmək niyyətilə Azərbaycanın ərazilərinə hücum etdi. Ordu hissələrimiz bu hücumun qarşısını da qətiyyətlə aldı, Ali Baş Komandan İlham Əliyevin döyüş əmri ilə əks-hücuma keçdi. Ordumuz düşmənin müdafiə sədlərini dağıtdı, ilkin qələbələr qazanıldı. Ali Baş Komandanın rəhbərliyi ilə qazanılan qələbələr ordumuzu Böyük Zəfərə yaxınlaşdırırdı. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev xalqa müraciətində dedi: "Biz öz torpağımızda vuruşuruq, şəhidlər veririk, öz ərazi bütövlüyümüzü bərpa edirik". Ordumuzun şəxsi heyətinin döyüş və mənəvi-psixoloji hazırlıqları, xalqın Ali Baş Komandanın ətrafında sıx birliyi qələbəni təmin edən amillərdən oldu.
- Müharibə zamanı Azərbaycanın haqlı mövqeyini beynəlxalq müstəvidə möhkəmləndirmək üçün hansı siyasi addımlar atıldı?
- 44 günlük Vətən müharibəsinə qədər Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev bütün beynəlxalq ictimaiyyətə Azərbaycan həqiqətlərini ən yüksək formada çatdırmışdı. Dünya dövlətləri bilirdi ki, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin qətiyyətlə dediyi bir fikir "Azərbaycan ərazisində ikinci Ermənistan dövlətinin yaradılmasına icazə verilməyəcək” gerçəkliyi ifadə edir. 44 günlük Vətən müharibəsinin gedişində də 30-dan çox xəbər agentliyi, televiziya və media nümayəndələrinə dövlətimizin başçısı şəxsən müsahibələr verirdi. Biz informasiya blokadasını belə müsahibələr hesabına yara bildik. Xarici media nümayəndələrinin də məhz müharibənin gedişində Azərbaycanda fəaliyyət göstərməsi üçün lazımi şərait yaradıldı ki, bu da həqiqətlərin bütün dünyaya çatdırılmasında əsaslı rol oynadı. Ermənistan Azərbaycanın şəhər və rayonlarını raketlərlə bombalayaraq ağır cinayətlər törətdi. Çoxlu sayda dinc sakin həlak oldu. Amma Azərbaycan 44 günlük Vətən müharibəsində bütün beynəlxalq qanun və konvensiyalara əməl etdi. Biz Zəfər qazandıq, tarixi torpaqlarımız işğaldan azad edildi.
- Bu tarixi Zəfərdən sonra işğaldan azad edilmiş ərazilərdə yenidənqurma işləri haqqında nə deyə bilərsiniz?
- Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Sərəncamı ilə həmin ərazilərdə planlı şəkildə bərpa-quruculuq işləri başlanıldı. Artıq keçmiş məcburi köçkünlər öz dədə-baba yurdlarına qayıdırlar. Müasir tipli ağıllı şəhər, kənd, qəsəbə layihələri reallaşdırılır. Bunlarla bir sırada infrastruktur və digər vacib layihələr də həyata keçirilir. Zəngilan və Füzuli beynəlxalq hava limanları istifadəyə verilib. Laçın beynəlxalq hava limanının da bu il istifadəyə verilməsi nəzərdə tutulub. Çətin relyefə malik olan bu ərazilərdə çox sayda tunellər, on min kilometrlərlə işıq xətti çəkilib. Kəlbəcər rayonunda “İstisu” mineral suların istehsal prosesinə başlanılıb. Böyük sanatoriya kompleksi tikilib. Ağdam rayonunda böyük bir ağıllı şəhər salınır ki, orada 200 minə yaxın əhalinin yaşaması nəzərdə tutulur. 2027-ci ilədək məcburi köçkünlər ora qayıda biləcəklər.
- Vətən müharibəsinin xalqımızın birliyinə və vətənpərvərlik ruhuna təsiri necə oldu?
- Minlərlə gənc Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə rayon şöbəsinə gəlir, döyüşlərə qatılmaq istəyini bildirirdi. Həmin vaxtlarda xalq ruhən ordumuzun yanında idi. Bunlar vətənpərvərliyimizin təzahürüdür.
- Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Sərəncamı ilə 2025-ci il ölkəmizdə "Konstitusiya və Suverenlik İli" elan edilib. Bu barədə fikirlərinizi öyrənmək istəyərdik.
- Bu gün Azərbaycanın bütün bölgələrində, o cümlədən işğaldan azad olunmuş ərazilərimizdə üçrəngli bayrağımız əzəmətlə dalğalanır. İnsanlar öz yurd-yuvalarına böyük sevinc hissi ilə qayıdırlar. Bu proseslər sürətlə davam etdirilir. Şərti sərhəd boyu ərazilərimizdə möhkəmlənirik və bütün strateji əhəmiyyətli yüksəkliklər rəşadətli Azərbaycan Ordusunun nəzarətindədir. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin apardığı məqsədyönlü siyasət nəticəsində inanırıq ki, bu il Qərbi azərbaycanlıların öz dədə-baba yurduna qayıdışı, eləcə də Zəngəzur dəhlizinin açılması ilə bağlı problemlər də öz həllini tapacaq. "Konstitusiya və Suverenlik İli"ndə Zəfərin, yeni reallıqların bizə verdiyi imkanları dəyərləndirərək ərazi bütövlüyümüzü və suverenliyimizi daha da möhkəmləndirəcək, bundan sonra da dövlətimizin inkişafı üçün əlimizdən gələni əsirgəməyəcəyik.
- Naqif müəllim, sonda tarixi Zəfəri bizə yaşadan igid oğullarımıza - Azərbaycan Ordusunun şəxsi heyətinə sözünüz...
- Çox sevinirəm ki, zamanında mən də Azərbaycan Ordusunda əsgər, kursant, hərbi rütbə aldıqdan sonra zabit kimi xidmət etmişəm. Hazırda ehtiyatda olan zabitəm. Bu çətin və şərəfli yolda bütün hərbi qulluqçularımıza qətiyyətli olmağı arzu edirəm. Onlar Azərbaycanın təhlükəsizliyini təmin edərək ölkəmizin suverenliyini qoruyurlar. Onlara çətin və şərəfli xidmətlərində uğurlar arzulayıram.
- Müsahibə üçün çox sağ olun.